پارچه شناسی (بخش دوم: انواع پارچه (قسمت اول))
پارچه لایه ای نرمش‌پذیر است که از شبکه‌ای از نخ‌ها یا الیاف طبیعی یا مصنوعی تشکیل شده‌است، که نوع نخ‌ها یا الیاف و ساختار و نحوه قرارگیری آن‌ها در کنار یکدیگر ساختمان پارچه و خصوصیات فیزیکی آن را به‌وجود می آورد. پارچه از روشهای بافت تاری-پودی، بافت حلقوی (کش‌بافی یا قلاب بافی) و روشهای بی بافت تولید می‌شود. پارچه‌ها از نظر مواد بکار رفته انواع گوناگون دارند از جمله پنبه‌ای (نخی)، پشمی، ابریشمی و….
امروزه پارچه ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی، دارای انواع بسیاری هستند. شناخت انواع گوناگون پارچه از نظر جنس و طرح‌های آن، از مهمترین لازمه‌های طراحی و تولید لباس است. طراحان و تولیدکنندگان پوشاک باید به خوبی پارچه‌های گوناگون را بشناسند تا بتوانند نسبت به محصولی که خلق می‌کنند، پارچه‌ی مناسب را انتخاب کنند . بر اساس طرح و مدل پارچه از آن ها در دوخت پرده، لباس، سرویس آشپزخانه و انواع مبلمان، فرش و … استفاده می گردد و در مدل های فراوان تولید و به بازار عرضه می شوند. در اینجا را برخی از انواع پارچه را معرفی خواهیم کرد.
پارچه لی: (Lee fabrics)
پارچه لی، همان پارچه جین است که در ایران با نام برند لی (Lee) مشهور شده است. این پارچه در انواع ضخیم، کاغذی، نخی، غیرکشی و کشی تقسیم بندی می شود. پارچه لی بسیار محکم و مقاوم بوده و کاربرد های فراوانی در تولید انواع شلوار، مانتو، کفش، کیف و …. دارد.
پارچه نخی: (cotton fabric)
همان پارچه پنبه ای می باشد که در اصطلاح، مردم آن را به نام پارچه نخی می شناسند. از ویژگی های پارچه نخی میتوان به عدم ایجاد حساسیت، گوله نشدن و خنک بودن اشاره کرد. لباس های دوخته شده با این نوع پارچه بیشتر در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می گیرند زیرا پارچه نخی تهویه هوا را به خوبی انجام داده و سبب انتقال حرارت بدن به بیرون می گردد. بر اساس الیاف به کار رفته در آن شامل سه نوع پارچه با الیاف طبیعی، مصنوعی و مخلوط است که در رنگ ها و طرح های گوناگون به بازار عرضه شده است.
پارچه کتان: (cotton fabrics)
این پارچه از گیاه کتان تولید شده، مهمترین خصوصیت پارچه کتان، توانایی جذب آب و خنک کردن بدن فرد است که بسیاری از افراد برای فصول بهار و تابستان باشد. دیگر موارد کاربرد پارچه کتان در تولید انواع کیف، دستمال سفره، پیش بند، حوله، رو میزی، پوشش مبل و .. است. این پارچه درخشندگی بالایی دارد و از سطح صاف برخوردار می باشد. به علت آن که پارچه کتان پس از شست و شو تغییر اندازه می دهد باید پیش از برش یک بار آن را بشوئید.
پارچه ابریشم: (Silk fabrics)
این پارچه از پیله کرم ابریشم ساخته می شود. پارچه ابریشم بسیار لطیف و براق بوده و در رنگ های گوناگون به بازار عرضه شده است. اگر هنگام سوختن پارچه از آن بوی موی سوخته استشمام کردید آن پارچه از ابریشم طبیعی ساخته شده است. پارچه ابریشم بسیار گران و نرم است و از آن انواع کت وشلوار، کراوات، مانتو و شال دوخته می شود.
پارچه جیر: (Suede fabric)
از نوعی چرم نازک تهیه شده که از پوست بز، گوزن، گوسفند و گوساله در طی مراحل خاص و تبدیل سطح گوشتی آن به حالت مخملی تولید می شود. پارچه جیر را باید از انواع آلودگی شامل چربی و خاک دور نگه دارید چون به سرعت آلوده می شود. به دلیل دو ویژگی عدم ورود هوا و دوام زیاد از آن بیشتر در تولید کفش استفاده شده و گاهی برای تولید پالتوی برای استفاده در فصول سرد سال استفاده می شود که دارای جذابیت خاصی است. دلیل زیبایی پارچه جیر این است که حالتی بین چرم و مخمل دارد.
پارچه چرم: (Leather fabric)
چرم در دو نوع طبیعی و مصنوعی تولید می شود. چرم طبیعی در فرایندی به نام دباغی از پوست حیواناتی مثل گوسفند، گوساله، بز، کوسه، مار و… تولید می شود. به علت ویژگی گرمایی چرم طبیعی در تولید البسه زمستانی کاربرد دارد. قیمت بالایی داشته و در دوخت انواع کفش، کیف، لباس، کفش و مبلمان استفاده می شود. چرم مصنوعی از مخلوط لایه روکش و لایه پی وی سی ساخته می شود. قیمت پایین تر و ارزان تر نسبت به چرم طبیعی به دلیل استفاده از مواد شیمیایی در تولید پارچه به کار می رود.
پارچه ساتن: (Satin fabric)
پارچه ساتن از موادی مانند ابریشم، رایون، پولیستر، پنبه و… ساخته می شود. چون وزن این پارچه سبک است باید در نگه داری آن دقت کرد. پارچه ساتن در تولید لباس های زنانه استفاده شده و از خصوصیات آن می توان به براق و صاف بودن سطح آن اشاره کرد. این پارچه در دسته بندی های مختلف مانند فیروزه ای، پشت کرپ، شیشه، نگین دار، عاشقی و… به بازار عرضه می شود.
پارچه مخمل: (velvet cloth)
یک نوع پارچه کرکی است که از پنبه، کتان، پشم و ابریشم ساخته می شود، که به دلیل ساختاری که دارد پارچه مخمل نام گرفته، این پارچه درگروه پارچه های اشرافی طبقه بندی می شود و علت این موضوع فرایند بسیار سخت و دشوار تهیه و تولید پارچه مخمل است. از این نوع پارچه در دوخت پرده، روتختی و انواع لباس استفاده می گردد.
پارچه ویسکوز: (Viscose fabric)
پارچه ویسکوز از دسته الیاف با ساختار اولیه طبیعی هستند که شباهت بسیار زیادی به لینن و پنبه داشته و پایه ی سلولزی دارند. پارچه ویسکوز برای تولید رومیزی و دوخت انواع لباس مردانه و زنانه کاربرد دارد. البسه دوخته شده با این پارچه به علت ایجاد خنکی در فصل گرم سال مشتریان زیادی دارند. از خصوصیات پارچه ویسکوز میتوان به مقاومت پایینش در برابر رطوبت دانست. زیرا با جذب رطوبت است از عمرش کاسته خواهد شد. به دلیل تولید پارچه ویسکوز(ریون) توسط انسان به آن الیاف بشر ساخته هم می گویند.
پارچه پشمی:(Wool fabric)
پارچه پشمی از سری الیاف طبیعی محسوب می شود چون برای تواید این پارچه از پوست و پشم حیواناتی مثل گوسفند، بز، خرگوش و… استفاده می کنند. پارچه پشمی به علت خاصیت کشسانی بعد از شستشو حالت ابتدایی خود را حفظ میکند. البسه تولید شده با پشم عایق حرارتی مناسبی در زمستان بوده و باعث ایجاد دمای متعادل در بدن فرد می شود، و با گذشت زمان نسبت به سایر پارچه ها کمتر آسیب می بیند.
نویسنده: نادیا روشندل
کارشناس ارشد طراحی پارچه و لباس
آخرین دیدگاهها