لیف چیست (قسمت اول)

تعریف لیفو ویژگی­های آن

لیف چیست ؟ لیف در زبان انگلیسی با واژه Fiber یا Fibre شناخته شده و به صورت فایبِر تلفظ می­شود. هر دو دیکته انگلیسی برای این واژه درست است. در حقیقت لیف ماده اولیه کالای نساجی است که می­تواند به نخ یا پارچه تبدیل شود و یا به صورت مستقل مورد استفاده قرار گیرد. به صورت دقیق ­تر اولین کالای منسوجِ مورد استفاده، لیف می­باشد. هر لیف ویژگی­هایی دارد که آن را از لیف دیگر متمایز می­کند. از جمله این ویژگی­ ها می­توان به جنس، ظرافت، جذب رطوبت و غیره اشاره کرد. در ادامه برخی از این ویژگی­ها مورد بررسی قرار خواهند گرفت:

• طول لیف

طول (Length)، فاصله دو سر الیاف از یکدیگر است. از نظر طول، الیاف به دوسته تقسیم می­شوند. دسته اول الیاف کوتاه، دو سره یا استِیپِل (Staple) و دسته دوم الیاف رشته ­ای، یکسره یا فیلامِنت (Filament)  نامیده می­شوند.

طول لیف تعیین کننده­ ی سیستم ریسندگی نخ بوده و بر کیفیت، نرمی، استحکام و پرزدهیِ کالای نساجی اثرگذار است.

• ظرافت

ظرافت (Fineness) همان قطر لیف است. ولی از آنجا که همه الیاف، سطح مقطع دایروی ندارند و در اغلب موارد قطر یک لیف، در امتداد طول آن ثابت نیست و تغییر می­کند؛ بنابراین واژه قطر (Diameter) کاربرد محدودی داشته و به جای آن از واژه دانسیته یا چگالی خطی استفاده می­شود.

 

جهت سهولت به آن نمره نیز می­گویند و برای نخ نیز کاربرد دارد. چگالی خطی همان­طور که از نامش پیداست، مشخص می­کند که طول مشخصی از لیف چه جرم یا وزنی دارد. بنابراین واحدهای مختلفی برای آن استفاده می­شود. به عنوان مثال:

جرم هزار متر از لیف بر حسب گرم= نمره تکس

جرم ده هزار متر از لیف بر حسب گرم= نمره دسی تکس

جرم نه هزار متر از لیف بر حسب گرم= نمره دنیر

جرم یک از لیف بر حسب میکروگرم

این ویژگی تعیین کننده لطافت، مقاومت خمشی، راحتی و بازده رنگرزی و تکمیل یک کالای منسوج است.

• استحکام کششی

استحکام کششی (Tensile Strength)، با اصطلاحات تنش مخصوص یا تنش جرمی مخصوص یا به طور مختصر تناسیتی (Tenacity) بیان می­شود. در واقع این واژه بیان کننده حاصل تقسیم نیروی کششی بر نمره لیف بوده و معمولاً با واحد سانتی­نیوتون بر تکس (cN/Tex) اندازه­ گیری و بیان می­شود.

• کرنش

هنگامی که لیف تحت نیروی کششی قرار می­گیرد،دچار ازدیاد طول می­شود. کرنش حاصل تقسیم ازدیاد طول بر طول اولیه می­باشد.

 

این داستان ادامه دارد….

 

 

نویسنده: غزل غمخوار