تاثیرات طرح و نقش پارچه در لباس (بخش اول)
پارچه اساسی ترین ماده اولیه برای طراحی و ساخت لباس است. هرپارچه ای از مشخصه های ویژه و منحصربه فردی برخوردار است. این خصوصیات که نقش، رنگ، جنس و بافت پارچه ها نام دارند به همراه طرح، برش یا مدل لباس از عواملی هستندکه می توانند محاسن اندام را جلوه گر کنند و معایب آن را تا حدامکان بپوشانند. برای تهیه یک لباس برازنده، چگونگی انتخاب طرح پارچه اهمیت بسیاری دارد، زیرا با برگزیدن یک طرح مناسب و در عین حال جالب به آسانی می توانیم از نظر پوشش تناسب لازم را کسب کنیم.
چشم گیر بودن پارچه بدون در نظر گرفتن مدل انتخابی و نوع اندام دلیل موجهی برای انتخاب آن نیست. همیشه باید بین نقش و طرح پارچه و مدل لباس هماهنگی و تناسب وجود داشته باشد، یعنی نقش پارچه یکی از عوامل اولیه تاثیرگذار و تعیین کننده در انتخاب مدل و طرح لباس باشد یا برعکس نقش یکی از خصوصیات پارچه است و فرم ها و نقوش مختلفی که روی پارچه ها وجود دارند متفاوت اند. خطوط منحنی، عمودی و مایل، نقوش گل درشت و گل ریز هرکدام تأثیر خاص خود را دارد.
به طور کلی، پارچه های نقش دار اندام را درشت تر نشان می دهند. البته پارچه هایی که با نقوش متوسط و کوچک پوشیده شده اند و با رنگ هایی در یک مایه یا رنگ هایی مات و تیره آراسته شده اند اثر پارچه های درشت نقش را ندارند. با استفاده از پارچه هایی با خطوط و نقوش درشت جدا از هم یا مدور اندام ها چاق تر به نظر می آیند. اگر چه دخالت رنگ در پیدایش نقوش پارچه امری قطعی است، اما پاره ای از نقوش نیز بر اثر نوع بافت پارچه و برجستگی تار و پودها حاصل می شوند. برخی از پارچه های پشمی و ضخیم دارای این نوع بافت و نقش هستند. هرتکه ای از لباس براثر برش موجب شکست یا تغییر جهت نقوش در پاره ای از نقاط آن می شود. نحوه قرار گرفتن الگو روی پارچه و وجود ساسون ها و درزها از جمله مواردی هستند که قبل از برش پارچه های نقش دار باید به آن ها توجه کرد.
براساس نوع طرح و ساختار، نقوش پارچه ها به چهار گروه تقسیم می شوند:
- پارچه های راه راه
- پارچه های چهارخانه
- پارچه های خالدار
- پارچه های گل دار
نقوش راه راه به شکل های مختلفی مانند راه های عمودی، افقی و مایل وجود دارند که با تغییر اندازه و فاصله بین خطوط، نقوشی جدید و متفاوت حاصل می شود. هنگام انتخاب این نوع پارچه ها، باید مدل لباس را در نظر گرفت تا موقع برش آن دچار اشکال نشویم.
- پارچه راه راه عمودی و افقی
پارچه هایی با راه عمودی اندام را باریک تر و پارچه هایی با راه افقی شخص را چاق تر نشان می دهند. نه تنها پارچه، که مدل های دارای پیلی ها یا چرخ کاری های متعدد یا تزئینات عمودی یا افقی نیز همین خاصیت را دارند. در ضمن، فواصل بین خطوط نیز در این مورد استثناء به وجود می آورند.
پارچه راه راه عمودی با راه های نزدیک به هم: اندام را لاغرو کشیده نشان می دهد، اما اگر رنگی باشد، بدن را چاق به نظر می رساند.
پارچه راه راه عمودی با راه های دور از هم: عریض بودن فواصل بین خطوط موجب حرکت چشم در فاصله بین آن ها می شود، در نتیجه چنین پارچه ای اندام را چاق تر و کوتاه تر نشان می دهد.
پارچه راه راه افقی با راه های نزدیک به هم: این نقوش تأثیرکوتاه کنندگی روی بدن دارد. از این پارچه حتی افراد چاق هم می توانند استفاده کنند، زیرا خطوط اندام را می شکنند و لاغر تر نشان می دهند.
پارچه راه راه مایل به افقی: اگر این نقوش راه راه مایل، به خط افق نزدیک باشند، تأثیر چاق و کوتاه کننده دارند.
پارچه راه راه مایل به عمود: این نقش پارچه تأثیر لاغر و بلند کنندگی دارد. با زیاد شدن فواصل بین خطوط تاثیر لاغر کنندگی چندانی نخواهد داشت.
پارچه با نقوش جناغی هفت، هشت و لوزی
پارچه با نقوش جناغی هفت باریک: تأثیر لاغر و بلند کنندگی دارد. همچنین سرشانه ها را کشیده نشان می دهد.
پارچه با نقوش جناغی هفت پهن: این نقش پارچه تأثیر چاق و بلند کننده دارد.
پارچه با نقوش جناغی هشت باریک: این نقش پارچه تأثیرلاغرو بلندکننده دارد و همچنین سرشانه ها را افتاده نمایش می دهد.
پارچه با نقوش جناغی هشت پهن: این نقش پارچه تأثیر چاق و بلند کننده دارد.
پارچه با نقوش لوزی: تأثیرچاق کنندگی طرح های لوزی نسبت به چهارخانه کم تر است و اگر سطح وسیع تر باشد(لوزی های پهن تر و بزرگ) نسبت چاق کنندگی آن دو برابر لوزی های باریک است. اگر لوزی ها به خط افق نزدیک باشند، شدت کوتاه و چاق نشان دادن پارچه بیش تر است و اگر به خط عمود نزدیک باشند، پارچه تأثیر لاغر و بلند کننده دارد. در مورد رنگ بندی هم مانند پارچه های چهارخانه است.
نویسنده: نادیا روشندل
کارشناس ارشد طراحی پارچه و لباس
آخرین دیدگاه‌ها